Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Inowrocławiu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 01 marca 2019r.

Sąd Rejonowy w Inowrocławiu w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący: SSR Iwona Piekańska - Szymańska

Protokolant : Marta Błońska

w obecności Prokuratora Prokuratury Rejonowej w(...) --

po rozpoznaniu w dniach 08.06.2018r., 29.10.2018r., 01.03.2019r., s p r a w y

R. K., syna K. i L. z domu N., urodzonego (...) w B., zamieszkałego (...), (...)-(...) S., PESEL (...)

oskarżonego o to, że :

I. w okresie od marca do czerwca 2001r. w I., działając w celu osiągniecia korzyści majątkowej wprowadzając A. i A. K. (1) w błąd, doprowadził ich do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w wysokości 1.283.02 zł w ten sposób, że przerobił dowody opłat przystawiając w nich sfałszowane pieczęcie potwierdzające uiszczenie opłat za energie elektryczną, za telefon, za wodę, za abonament telewizyjny oraz trzech zapłat za mieszkanie, podczas gdy w rzeczywistości ww. opłat nie dokonał

- to jest o czyn z art. 286§1 kk i art. 270§1 kk w zw. z art. 11§2 kk

II . w okresie od 7 grudnia 2000r. do dnia 3 stycznia 2001r. w I., działając z góry powziętym zamiarem i w krótkich odstępach czasu oraz wspólnie i w porozumieniu z ustaloną osobą, co do której nie złożono wniosku o ściganie, dokonał kradzieży z włamaniem, w ten sposób, że posługując się kartą bankomatową (...) wydaną do rachunku oszczędnościowo – rozliczeniowego nr (...) (...) w ten sposób, że po przełamaniu zabezpieczenia w postaci nr (...), dokonał wypłat z bankomatów pieniędzy w łącznej kwocie 11.224,09 zł działając tym samym na szkodę A. i A. K. (1)

- to jest o czyn z art. 279§1 kk w zw. z art. 12 kk

o r z e k a:

1.  oskarżonego R. K. uznaje za winnego tego, że w okresie od marca do czerwca 2001r. w I., działając z góry powziętym zamiarem i w krótkich odstępach czasu, w celu użycia za autentyczne, podrobił: trzy dowody zapłaty za mieszkanie, jeden dowód zapłaty za energię elektryczną, jeden dowód zapłaty za telefon (...) SA, jeden dowód zapłaty za wodę i jeden dowód zapłaty za abonament telewizyjny, wystawione na nazwisko A. K. (1), przystawiając na nich sfałszowane pieczęcie potwierdzające uiszczenie tych opłat, to jest przestępstwa z art. 270§1 kk w zw. z art. 12 kk i za to na podstawie art. 270§1 kk wymierza mu karę grzywy w wysokości 50 (pięćdziesiąt) stawek przyjmując, że jedna stawka dzienna wynosi 10 (dziesięć) złotych

2.  oskarżonego R. K. uznaje za winnego popełnienia czynu zarzucanego w punkcie II tj. przestępstwa z art. 279§1 kk w zw. z art. 12 kk i za to na podstawie art. 279§1 kk wymierza mu karę 1 ( jednego)roku pozbawienia wolności,

3.  na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk w zw. z art. 70 § 1 kk wykonanie wyżej orzeczonej względem oskarżonego kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza na okres próby wynoszący 1 ( jeden ) rok,

4.  na podstawie art. 72§1 pkt 1 kk zobowiązuje oskarżonego w okresie próby do informowania Sądu o przebiegu okresu próby,

5.  zwalnia oskarżonego opłaty i pozostałych kosztów sądowych obciążając nimi Skarb Państwa – Sąd Rejonowy w Inowrocławiu.

II K 331/ 18

UZASADNIENIE

wyroku SR w Inowrocławiu z dnia 01.03.2019 r. , na zasadzie art. 422 § 2 kpk w zakresie dotyczącym zarzutu o czyn z art. 286 § 1 kk i art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk ( co do całości w zakresie tego zarzutu, tj . zarówno co do winy , jak i kary) .

Osk . R. K. liczy obecnie (...) lat , z zawodu monter instalacji sanitarnych , rozwiedziony , nie pracuje , nie ma dochodu , pozostaje na utrzymaniu kolegi , z którym mieszka , nie posiada majątku , cierpi na różne schorzenia internistyczne , psychiatrycznie – mieszane zaburzenia osobowości o typie psychopatyczno – charakteropatycznym , ZZA oraz szkodliwe używanie środków psychoaktywnych , brak zaburzeń poczytalności ; niekarany .

Oskarżony stanął m in pod zarzutem , że :

I. w okresie od marca do czerwca 2001r. w I., działając w celu osiągniecia korzyści majątkowej wprowadzając A. i A. K. (1) w błąd, doprowadził ich do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w wysokości 1.283.02 zł w ten sposób, że przerobił dowody opłat przystawiając w nich sfałszowane pieczęcie potwierdzające uiszczenie opłat za energie elektryczną, za telefon, za wodę, za abonament telewizyjny oraz trzech zapłat za mieszkanie, podczas gdy w rzeczywistości ww. opłat nie dokonał

- to jest o czyn z art. 286§1 kk i art. 270§1 kk w zw. z art. 11§2 kk

Sąd ustalił następujący stan faktyczny .

W 2001 r. oskarżony miał (...) lata . Zaprzyjażnił się wtedy z M. K. , który liczył(...)lata i który był synem pokrzywdzonych , A. i A. małż . K. . Oskarżony przez około 1 rok mieszkał u nich w I. . W dowód wdzięczności za gościnę i utrzymanie zobowiązał się wobec nich ,że będzie z własnych pieniędzy opłacał rachunki . W związku z tym A. K. (2) w okresie od marca do czerwca 2001 r. dawała mu dokumenty opłat . Oskarżony nie dokonywał jednak tych opłat , lecz na dowodach tych podrabiał przy użyciu 2- złotowej monety pieczątkę , potwierdzającą zapłatę . I tak sfałszowane dowody zapłaty zwracał A. K. (2) . Były to : 3 dowody zapłaty za mieszkanie , 1 dowód zapłaty za energię elektryczną , 1 dowód zapłaty za telefon (...) , 1 dowód zapłaty za wodę i 1 dowód zapłaty za abonament telewizyjny . Wszystkie te dowody były wystawione na nazwisko A. K. (1) ( dowód : protokół zatrzymania rzeczy k. 6 , dowody zapłaty i moneta k. 8 ) . Ani A. K. (2) , ani A. K. (1) nie zorientowali się ,że oskarżony zwraca im podrobione dowody zapłaty .Pod koniec czerwca 2001 r. wspólnie z ich synem , oskarżony wyprowadził się . W lipcu 2001r. chcąc uregulować co miesięczne rachunki , pokrzywdzeni zorientowali się ,że opłaty nie były dokonywane , powstała zaległość w tych opłatach , a dowody zapłaty zostały podrobione . Zawiadomili więc policję . Zaległe rachunki uregulowali z własnych środków .

Oskarżony do zarzucanego czynu przyznał się w części . Wyjaśnił ,ze mieszkał wtedy u pokrzywdzonych . M. K. z własnych pieniędzy miał dokonywać opłat za wodę , czynsz , energię , itp. Rodzice pytali się go , czy tych opłat dokonał . W rzeczywistości te opłaty nie były dokonane , więc któryś z nich wpadł na pomysł , by podrobić dowody zapłaty . Z 2-złotowej monety zrobili pieczątkę i wspólnie na rachunkach podrobili pieczątkę . Te podrobione dowody zapłaty M. K. dał swoim rodzicom . Oskarżony nigdy nie brał od pokrzywdzonych pieniędzy na zapłatę rachunków ( k. 187 )

Następnie nie przyznał się do tego czynu . Wyjaśnił,że podrobienia dowodów zapłaty dokonał M. K. , natomiast oskarżony był tylko przy tym obecny (k. 374 ) .

Sąd nie dał wiary wyjaśnieniom oskarżonego w części , w jakiej nie przyznał się do zarzucanego czynu albowiem pozostają w sprzeczności z zeznaniami świadków : A. , A. i M. K. . Ponadto wyjaśnienia te nie są konsekwentne . Najpierw bowiem oskarżony wyjaśnił ,że podrobienia dowodów zapłaty dokonywał na przemian z M. K. . Potem twierdził ,że dokonywał to tylko M. K. , a on się tylko przyglądał . W ocenie Sądu zmierza to do umniejszenia własnej roli i wybielenia swojej osoby .

Świadek A. K. (2) potwierdziła ,ze oskarżony u nich mieszkał , bo przyjaźnił się z ich synem . Oskarżony miał robić opłaty ze swoich pieniędzy , ponieważ poczuwał się ,ze mieszka na ich koszt . Mówił ,że ma pieniądze na swoim koncie . Ona mu pieniędzy nie dawała . On co miesiąc brał książeczki opłat , a następnie oddawał z potwierdzeniem zapłaty . Nie zorientowali się ,ze te pieczątki na dowodach zapłaty są podrobione . Dopiero , gdy oskarżony od nich się wyprowadził i chciała dokonać bieżących opłat , zorientowała się ,że jest zaległość. Wszystko uregulowała na bieżąco .

Sąd dał wiarę tym zeznaniom . Są logiczne i zgodne z doświadczeniem życiowym .Doświadczenie życiowe potwierdza taki schemat relacji międzyludzkich . Sąd nie znalazł podstaw , by zeznania te uznać za bezzasadnie obciążające oskarżonego . Przede wszystkim to oskarżony sam wyszedł z inicjatywą samodzielnego dokonywania opłat ; oni nie wymagali tego ani od niego ani od syna .

Świadek A. K. (1) zeznał ,że oskarżony sam zaproponował, że będzie dokonywał ze swoich pieniędzy opłat za mieszkanie i inne w zamian za utrzymanie . Żona dawała mu dokumenty do zapłaty , które po zapłacie jej oddawał . Dopiero gdy oskarżony wyprowadził się , zorientowali się ,że pieczątki na dowodach zapłaty są sfałszowane .

Sąd dał wiarę tym zeznaniom . Są logiczne , obiektywne i zgodne z doświadczeniem życiowym . Świadek wspólnie z żoną akceptowali życiowy wybór syna , akceptowali oskarżonego .Udzielali dobrowolnie zarówno synowi , jak i jemu utrzymania .

Świadek M. K. zeznał ,że oskarżony był jego bliskim przyjacielem i zamieszkał razem z nimi . Oskarżony sam zainicjował wobec jego rodziców ,że będzie opłacał rachunki . Świadek nic nie wiedział ,że on coś kombinuje . Nic nie wiedział ,ze on podrabia dowody zapłaty . Pod koniec czerwca 2001 r. oni razem wyprowadzili się od rodziców . Świadek potem zerwał z oskarżonym , wrócił do rodziców i ustabilizował swoje życie .

Sąd dał wiarę tym zeznaniom . Brak jest jednoznacznych dowodów przeciwnych potwierdzających współudział świadka w porabianiu przedmiotowych dowodów opłat.

Biegli lekarze psychiatrzy zaopiniowali ,że oskarżony cierpi na mieszane zaburzenia osobowości o typie psychopatyczno – charakteropatycznym , ZZA oraz szkodliwe używanie środków psychoaktywnych , brak jednak zaburzeń poczytalności, może brać udział w czynnościach procesowych i prowadzić swoją obronę w sposób samodzielny i rozsądny ( k. 440- 442).

Opinia ta zasługuje na uwzględnienie , jest sporządzona zgodnie ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia zawodowego .

W świetle powyższego wina oskarżonego nie budzi wątpliwości i polega na tym ,że :

w okresie od marca do czerwca 2001r. w I., działając z góry powziętym zamiarem i w krótkich odstępach czasu, w celu użycia za autentyczne, podrobił: trzy dowody zapłaty za mieszkanie, jeden dowód zapłaty za energię elektryczną, jeden dowód zapłaty za telefon (...), jeden dowód zapłaty za wodę i jeden dowód zapłaty za abonament telewizyjny, wystawione na nazwisko A. K. (1), przystawiając na nich sfałszowane pieczęcie potwierdzające uiszczenie tych opłat;

zachowaniem swym oskarżony wyczerpał znamiona przestępstwa z art.270§1 kk w zw. z art. 12 kk .

Zgodnie z art. 270 § 1. Kto, w celu użycia za autentyczny, podrabia lub przerabia dokument lub takiego dokumentu jako autentycznego używa, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

W przedmiotowej sprawie oskarżony podrobił dokumenty w postaci dowodów zapłaty , na gotowych drukach przybijając fałszywą pieczątkę . Działał w celu użycia za autentyczne, bowiem tak sfałszowane dowody zapłaty miały być autentycznymi dowodami zapłaty , czym legitymował się wobec pokrzywdzonych . Oskarżony działał w krótkich odstępach czasu ( 1- miesięcznych) z góry powziętym zamiarem . Świadczy o tym okoliczność ,że podjął się regulowania bieżących rachunków , choć wiedział ,że sam nie posiada na to środków finansowych i nie będzie mógł się wywiązać ze swojej deklaracji . Powyższe pozwala na przyjęcie jego działania w warunkach czynu ciągłego z art. 12 kk .

Oskarżony nie wyczerpał swoim zachowaniem znamion przestępstwa z art. 286 §1 kk .

Zgodnie z art. 286 § 1. Kto, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadza inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.

W przedmiotowej sprawie oskarżony nie działał w celu osiągnięcia korzyści majątkowej . Wprawdzie korzystał z gościnności A. i A. małż . K. i pozostawał na ich utrzymaniu , ale czynili to oni dobrowolnie i bezinteresownie , akceptując oskarżonego jako bliskiego przyjaciela ich syna . To on sam wyszedł z inicjatywą ,że w dowód wdzięczności będzie z własnych pieniędzy regulował opłaty .

Ponadto oskarżony nie doprowadził małżonków K. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem .

Niekorzystne rozporządzenie mieniem to takie, które powoduje uszczerbek w istniejącym majątku pokrzywdzonego ( damnum emergens) lub umniejszenie przyszłych zysków ( lucrum cessans); por. B., Przestępstwo, s. 81; G., „Niekorzystne", s. 11 i n.; O. [w:] S., Kodeks, s. 1674.

Samo natomiast rozporządzenie mieniem w rozumieniu komentowanego przepisu polega na dokonaniu czynności rozporządzającej prawem majątkowym w rozumieniu prawa cywilnego, czyli na przeniesieniu, ograniczeniu lub zniesieniu prawa podmiotowego, w tym wypadku prawa o charakterze majątkowym (R., Prawo, s. 162 i n.; C., Wymuszenie, s. 160 i n.). Obok dokonania czynności rozporządzającej rozporządzenie mieniem w rozumieniu komentowanego przepisu polega także na zaciągnięciu zobowiązania i na wydaniu rzeczy (C., Wymuszenie, s. 169). C. dopuszcza tu także niektóre czynności upoważniające (C., Wymuszenie, s. 170).

W przedmiotowej sprawie pokrzywdzeni nie zaciągnęli żadnego zobowiązania , bo zobowiązanie uiszczania opłat za mieszkanie , energię elektryczną , telefon (...), za wodę i abonament TV obciążało ich niezależnie od działania oskarżonego . Nie doszło też do skutecznego przejęcia długu przez oskarżonego w rozumieniu art. 519 kc z uwagi na brak zgody wierzyciela . Ponadto pokrzywdzeni nie rozporządzili też swoimi aktywami . Oni nie dali oskarżonemu pieniędzy na opłaty , miał on je regulować z własnych środków finansowych . W rezultacie braku zapłaty przez oskarżonego bieżących rachunków doszło jedynie do opóżnienia (zwłoki ) w ich zapłacie po stronie pokrzywdzonych . Okres tego opóżnienia nie był znaczny . Rachunki dotyczyły należności płatnych w marcu 2001 r. ( energia elektr. , mieszkanie ) , w kwietniu 2001 r. ( mieszkanie ) , w czerwcu 2001 r. ( mieszkanie , telefon (...) ,woda , abonament TV ) . Oskarżony wyjechał od pokrzywdzonych pod koniec czerwca 2001 r i wtedy zorientowali się oni ,że te opłaty nie są zrobione . Pokrzywdzeni uiścili je w następnych miesiącach . Nie wykazali , by musieli z tego powodu ponieść dodatkowe konsekwencje ( odsetki z tytułu zwłoki ) .

W związku z przypisaniem oskarżonemu przestępstwa z art. 270§1 kk w zw. z art.12 kk Sąd zobowiązany był sprawdzić , czy nie nastąpiło przedawnienie karalności czynu .

Przypisany oskarżonemu czyn z art 270§1 kk w zw. z art.12 kk został popełniony w okresie od marca do czerwca 2001 r. W przypadku czynów ciągłych jako datę, od której należy liczyć termin przedawnienia przyjmuje się ostatnią datę aktywności oskarżonego . W przedmiotowej sprawie jest to 30 czerwca 2001 r. Przestępstwo z art. 270§1 kk od 1997 r. zagrożone było karą pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

Również od 1997 r. zgodnie z a rt. 101 . § 1. pkt 3 ) kk karalność przestępstwa ustaje, jeżeli od czasu jego popełnienia upłynęło lat 10 - gdy czyn stanowi występek zagrożony karą pozbawienia wolności przekraczającą 3 lata .

A zatem w przedmiotowej sprawie 10-letni okres przedawnienia biegł od 30.06.2001 r. do 30.06.2011 r.

W myśl art. 102 kk - w brzmieniu obowiązującym od 1997 r. - jeżeli w okresie przewidzianym w art. 101 wszczęto postępowanie przeciwko osobie, karalność popełnionego przez nią przestępstwa ustaje z upływem 5 lat od zakończenia tego okresu ( tekst pierwotny Dz.U.1997.88.553 ). A zatem okres przedawnienia uległ przedłużeniu do 30.06.2016 r. , bowiem w dniu 7.10.2008 r. zostało wszczęte postepowanie p-ko oskarżonemu o przedmiotowy czyn ( k. 24 akt ) .

Jednakże w dniu 2005.08.03 nastąpiła zmiana przepisu art. 102 kk wydłużająca termin przedawnienia z 5 lat do lat 10 ( Dz.U.2005.132.1109 art. 1 ). Dlatego końcowy termin przedawnienia w przedmiotowej sprawie należało określić na 30.06.2021.

Kolejna zmiana przepisu art. 102 kk miała miejsce z dniem 2015.07.01 ( Dz.U.2015.396 art. 1 ) ; tym razem nastąpiło skrócenie terminu przedawnienia , o którym mowa w tym przepisie , z 10 lat do 5 lat . Stąd termin końcowy przedawnienia w przedmiotowej sprawie ponownie należało ustalić na 30.06.2016 r.

Kolejna zmiana przepisu art.102 kk weszła w życie dnia 2 marca 2016r. ( Dz.U.2016.189 art. 1 ) . Ponieważ w przedmiotowej sprawie przedawnienie jeszcze nie nastąpiło, stąd ostateczny termin przedawnienia ponownie uległ wydłużeniu do lat 10 .

Na dzień orzekania zatem termin przedawnienia w przedmiotowej sprawie to 30.06.2021 r. Należy tylko podkreślić , iż w zakresie zmian przepisów co do terminów przedawnienia nie stosuje się art. 4 §1 kk .

Wymierzając karę oskarżonemu Sąd wziął pod uwagę jako łagodzące : pozytywną opinię środowiskową oskarżonego ( wywiad kuratora k.423-424 ) ; niekaralność( k. 418) ; nadto okoliczność , iż od czasu popełnienia przestępstwa upłynęło wiele lat i w tym czasie oskarżony ustabilizował się i nie wszedł ponownie w konflikt z prawem ; a pokrzywdzeni wybaczyli mu ( k. 455a ).

Jako obciążające należało uznać : w warunkach czynu ciągłego podrobienie 7 dokumentów ( dowodów zapłaty ) .

W świetle powyższego wymierzona oskarżonemu kara grzywny w rozmiarze 50 stawek dziennych jest adekwatna do winy sprawcy , okoliczności czynu , spełni też wymogi prewencji ogólnej i szczególnej , wskazując na nieuchronność kary nawet po wielu latach od popełnienia przestępstwa .

Wysokość stawki dziennej ustalono na 10 zł , mając na uwadze sytuację materialną , życiową i osobistą oskarżonego , a także jego możliwości zarobkowe , co przedstawiono na wstępie uzasadnienia .

Z tych również względów o kosztach sadowych orzeczono zgodnie z art. 624 kpk.